پایداری یک موضوع چندوجهی است که در آن سیستم تولید مواد غذایی و رژیم غذایی ما نقش مهمی ایفا می‌کند. دستیابی به آینده غذایی سالم و تغذیه پایدار یک موضوع فوری است که به تلاش‌های مشترک جهانی بستگی دارد.
پایداری چیست و چه ربطی به غذا دارد؟
تعریف “پایداری” می‌تواند دشوار باشد، زیرا بر اساس زمینهای که در آن مورد بحث قرار می‌گیرد، می‌تواند معانی مختلفی داشته باشد. متداول‌ترین تعریفی که توسط کمیسیون برونتلند سازمان ملل در مورد توسعه پایدار در سال 1987 ارائه شد: “توسعه پایدار نیازهای حال را برآورده می‌کند، بدون اینکه توانایی نسل‌های آینده برای برآوردن نیازهای خود را به خطر بیندازد.”
جفری دی ساکس، کارشناس توسعه پایدار و مدیر مؤسسه زمین در دانشگاه کلمبیا، می‌نویسد: «مانند همه گونه‌های زنده، بشریت برای غذا و آب، مواد برای بقا، و ایمنی در برابر تهدیدات محیطی خطرناک، مانند اپیدمی‌ها و بلایای طبیعی، به طبیعت وابسته است. اما، ما به عنوان گونه‌ای که به مزایا و فوائد طبیعت یا آنچه دانشمندان «خدمات زیست‌محیطی» می‌نامند، وابسته است، در حفاظت از پایه فیزیکی بقای خود، ضعیف عمل می‌کنیم.»
در واقع، پایداری، محیط زیست، اقتصاد، سلامت، تغذیه و سایر ابعاد مرتبط را در بر می‌گیرد. این ارتباط متقابل را می‌توان در تعریف فائو از رژیم‌های غذایی پایدار مشاهده کرد:
«رژیم‌های غذایی پایدار، آن دسته از رژیم‌های غذایی با اثرات زیست محیطی کم هستند که به امنیت غذا و تغذیه و زندگی سالم برای نسل‌های کنونی و آینده کمک می‌کنند. رژیم‌های غذایی پایدار، نسبت به تنوع زیستی و اکوسیستم، محافظ بوده و با آن با احترام برخورد می‌کنند، از نظر فرهنگی قابل قبول هستند، برای همه مردم جهان، در دسترس، از نظر اقتصادی منصفانه و مقرون به صرفه و از نظر تغذیه‌ای کافی، ایمن و سالم هستند، ضمن این که به بهینه سازی منابع طبیعی و انسانی نیز کمک می‌کنند.»
همانطور که در اینجا به آن اشاره می‌کنیم، پایداری به معنای اجرای شیوه‌هایی است که نیازهای جامعه را برآورده می‌کند و در عین حال از پایه فیزیکی بقای طولانی مدت ما، یعنی محیط زیست ما محافظت می‌کند. ما نمی‌توانیم یک منبع غذایی مطمئن داشته باشیم، مگر اینکه این عرضه مواد غذایی پایدار باشد.
چرا تأمین مواد غذایی پایدار مهم است؟
امروزه بیش از سه میلیارد نفر دچار سوءتغذیه هستند و بسیاری از 7 میلیارد نفر ساکنان سیاره ما از رژیم‌های غذایی بی‌کیفیت استفاده می‌کنند. در عین حال، جمعیت جهان به سرعت در حال گسترش است و تخمین زده می‌شود که تا سال 2050 نزدیک به 10 میلیارد نفر در سیاره ما زندگی کنند. هنگام در نظر گرفتن توسعه پایدار مواد غذایی، هدف، تضمین آینده‌ای است که این جمعیت گسترده، هم غذای کافی برای خوردن و هم دسترسی به غذاهای باکیفیت و مغذی داشته باشند.
در تفکر در مورد آینده غذایی موفق، باید به جای سطوح محلی، بر سیستم زمین به عنوان یک کل تمرکز نمود. «آنتروپوسن» اصطلاحی است که برای توصیف دوران زمین‌شناسی کنونی استفاده می‌شود، دوره زمانی که بشریت محرک غالب تغییرات در سیستم‌های جوی، زمین‌شناسی، هیدرولوژیکی، بیوسفری و دیگر سیستم‌های زمینی است. به عبارت دیگر، نفوذ بشریت در بزرگترین نقطه خود در تاریخ سیاره ما است. اصطلاح “انسان‌زایی” یا ” anthropogenic” صفتی است که به معنای “نشأت گرفته از فعالیت‌های انسانی” است.
از نظر فعالیت‌های انسانی یا آنتروپوسن، کشاورزی بزرگترین عامل تغییرات محیطی جهانی است. تغییرات آب و هوایی، جنگل‌زدایی، بیابان‌زایی و آسیب به صخره‌های ساحلی و اکوسیستم‌های دریایی، نمونه‌هایی از تغییرات محیطی جهانی است.
تولید غذا و مصرف منابع طبیعی کره زمین
تأمین غذا بسیاری از منابع طبیعی زمین را مصرف می‌کند. طبق آمارهای موجود، تولید غذا؛
- تقریباً 30 درصد انتشار گازهای گلخانه‌ای جهانی را تشکیل می‌دهد و بخش دام به تنهایی تقریباً نیمی (5/14 درصد) از این انتشارات را نشان می‌دهد.
- حدود 40 درصد از زمینهای جهان را اشغال می‌کند.
- 70 درصد از آب شیرین استفاده می‌کند.
- بزرگترین عامل تهدید کننده گونه‌های در حال انقراض است.
- باعث اوتروفیکاسیون (اضافه بار مواد مغذی) و مناطق مرده در دریاچه‌ها و مناطق ساحلی می‌شود.
- باعث شده که اکثریت (حدود 60 درصد) ذخایر ماهی جهان به طور کامل یا بیش از حد صید شوند (33 درصد). فقط 7 درصد از ذخائر ماهی جهان کمتر دستخوش صید کمتر بوده‌اند.
چنین تغییرات محیطی جهانی خطر تغییرات برگشت ناپذیر و فاجعه بار در سیستم زمین را افزایش می‌دهد که با افزایش مرگ و میر انسان، عوارض، درگیری و ناامنی غذایی مشخص می‌شود. کشاورزی در شکل کنونی خود به طور همزمان محرک تغییرات محیطی جهانی و قربانی تغییر شرایط محیطی است. بدون اقدام، جهان با خطر عدم دستیابی به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل و توافقنامه پاریس مواجه خواهد شد.
به زبان ساده: سیستم‌های غذایی جهانی پایدار نیستند. پس ما باید در مورد نحوه غذا خوردن خود و نحوه تولید غذا در این فرآیند تجدید نظر کنیم.
Numquam voluptas reprehenderit praesentium minima Et consequatur ut ea qui totam. Ratione accusantium iste Et aut velit inventore laudantium vel eaque. similique neque quia culpa culpa. Repellat doloremque voluptatem fugit Deleniti fugiat occaecati quos unde enim numquam tempore. quo et eius labore aut. Saepe veniam accusamus qui pariatur molestias.